De Douane houdt toezicht op het vervoer, inclusief invoer en uitvoer, van goederen. Het vervoer van strategische goederen trekt in het bijzonder de aandacht van de Douane. Ondernemers die zulke goederen willen uitvoeren, zullen daarom in principe een speciale vergunning moeten aanvragen. De Douane kan deze vergunning weigeren als het goed terechtkomt in een niet-EU-land waar het goed misschien wordt gebruikt in een militair conflict.
Taken van de Douane
De Douane heeft simpelweg gesteld de volgende hoofdtaken:
- Het houden van toezicht op het vervoer van goederen en invoer en uitvoer in het bijzonder.
- Controle op de heffing van invoerrechten. Invoerrechten bestaan uit de zogeheten klassieke douanerechten, heffingen van gelijke werking als douanerechten en de belastingen die zijn vastgesteld in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid/ de specifieke regelingen die gelden voor bepaalde goederen die zijn verkregen door het verwerken van landbouwproducten.
- Het houden van toezicht op de heffing van omzetbelasting en accijnzen en enkele andere verbruiksbelastingen bij invoer. Deze belastingen lopen als het ware mee met de douanewetgeving. Dit is echter anders in het geval van een verlegging van omzetbelasting naar de geadresseerde in het binnenland. Of als men de goederen onder een accijnsregime plaatst.
- De naleving van de wetgeving op het gebied van veiligheid, gezondheid, economie en milieu (VGEM). Deze wetgeving schrijft voor dat invoer, uitvoer of vervoer van bepaalde goederen in Nederland en/of de EU is verboden. Soms is invoer, uitvoer en vervoer wel toegestaan, maar alleen onder (strenge) voorwaarden.
Strategische goederen
De Douane houdt onder meer toezicht op de uitvoer, invoer en doorvoer van strategische goederen. Deze goederen mag een ondernemer niet of alleen onder voorwaarden uitvoeren, invoeren of doorvoeren naar bepaalde landen. De reden zal vaak liggen in veiligheidswetgeving of internationale afspraken. Kenmerkend van strategische goederen is dat deze goederen zijn te gebruiken:
- voor militaire doeleinden;
- voor zowel burgerlijke als militaire doeleinden; of
- bij de productie van massavernietigingswapens en/of overbrengingsmiddelen voor dergelijke wapens.
Vergunning
Wie strategische goederen wil uitvoeren, invoeren of doorvoeren, zal daarvoor een vergunning moeten aanvragen bij de Douane. Dit is de ‘Vergunning uitvoer of doorvoer strategische goederen of sanctiegoederen’. Met dit formulier is ook een proefaanvraag in te dienen voor strategische goederen. Eventueel kan men ook een melding doen bij de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer (CDIU) van de Douane.
Voorlopige voorziening
Als de Douane weigert een vergunning af te geven, kan de ondernemer tegen deze beslissing in beroep gaan. Desnoods kan hij de voorzieningenrechter vragen om alvast een voorlopige voorziening te treffen. Hij moet echter rekening houden met een afwijzing van zijn verzoek als de eindbestemming van de strategische goederen in een niet-EU-land is dat nauw betrokken is bij een militair conflict. Zelfs als het niet leveren tot reputatieschade kan leiden.
Conflict in Jemen
In een zaak voor Rechtbank Noord-Holland was een bv met een Frans bedrijf overeengekomen dat het twee munitieliften zou inbouwen in twee schepen. Het Franse bedrijf zou deze schepen leveren aan de marine van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). De Franse autoriteiten hadden een exportvergunning afgegeven voor de twee schepen. Maar Nederland weigerde deze vergunning af te geven. De voorzieningenrechter was het daarmee eens. De VAE waren betrokken bij een militair conflict in Jemen. Zij zouden daar de schepen kunnen gebruiken bij een maritieme blokkade en daarmee het humanitair oorlogsrecht kunnen schenden. De rechtbank wijst daarom het verzoek om een voorlopige voorziening af.
Wet: art. 7:3 Adw en art. 8:81 Awb
Geef een reactie