Het Kamerlid Snels van GroenLinks heeft Kamervragen gesteld over het ten onrechte terugvorderen van toeslagen van zelfstandigen. Aanleiding is een artikel in de Volkskrant van 20 februari 2021. Staatssecretaris Van Huffelen heeft antwoord gegeven op de vragen.
De staatssecretaris wenst te benadrukken dat de Belastingdienst/Toeslagen hier geen fouten heeft gemaakt. Het gaat om ongelukkig geformuleerde wet- en regelgeving. Gemeenten kunnen volgens het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (2004) Bbz ondernemers die in financiële problemen zijn gekomen, een lening verstrekken. Als na afloop van het boekjaar blijkt dat het ondernemingsresultaat onder het niveau van de bijstand zit, kan de gemeente de lening in een later jaar omzetten in een gift. Tot 2017 werd deze gift gerekend tot het inkomen van de ondernemer. In het jaar van omzetting van de lening in een gift werd dus het inkomen hoger. Daardoor dus ook het toetsingsinkomen voor de toeslagen. Dat had tot gevolg dat de Belastingdienst/Toeslagen overging tot terugvordering van verleende toeslagen.
Omzetting lening in gift geen inkomen meer
Vanaf 2017 leidt de omzetting van de lening in een gift niet meer tot een hoger inkomen, omdat de omzetting als eindheffing in de loonheffingen is verwerkt. Het heeft redelijk lang geduurd voordat de Belastingdienst actie heeft ondernomen. Dat heeft te maken met het feit dat wet- en regelgeving moest worden veranderd, waarbij meerdere departementen en uitvoeringsinstanties waren betrokken.
Tegemoetkoming getroffen ondernemers eerder nodig
Toch was het nodig al eerder een tegemoetkoming aan getroffen ondernemers aan te bieden. Daarom is er een compensatieregeling gekomen voor de jaren 2014 tot en met 2016. Die compensatieregeling hield in dat op verzoek van de ondernemer de toeslagen opnieuw werden vastgesteld op basis van een toetsingsinkomen zonder de omzetting van de lening.
Ook vóór 2014 kunnen toeslagen ten onrechte zijn teruggevorderd
De staatssecretaris geeft toe dat ook ondernemers in de jaren vóór 2014 dezelfde problemen hebben kunnen ondervinden als de ondernemers in de jaren 2014-2016. Daarom bekijkt ze nu de mogelijkheden een compensatieregeling open te stellen voor ondernemers die vóór 2014 in financiële problemen zijn gekomen door de omzetting van de lening in de gift en terugvordering van toeslagen.
Vergelijking met de kinderopvangtoeslagaffaire
Op de vraag of er parallellen zijn tussen de kinderopvangtoeslag schandaal en de onterechte terugvordering van de toeslagen, antwoordt de staatssecretaris dat er wel enkele parallellen zijn. Toch zijn er grote verschillen. Bij de Bbz-regeling is geen sprake geweest van vooringenomen handelen door de Belastingdienst/Toeslagen. Wet- en regelgeving zijn correct uitgevoerd. Ook zijn de bedragen waar het hier om gaat aanzienlijk lager. De overeenkomsten met de kinderopvangtoeslagaffaire zijn dat de onwenselijke gevolgen pas laat zijn aangepakt en een structurele oplossing daarom ook pas laat tot stand is gekomen.
Geef een antwoord