
Minister Heinen geeft antwoord op vragen van de Eerste Kamer over de Wijzigingswet beperking toegang UBO-registers.
Het kabinet benadrukt het belang van een evenwicht tussen de privacy van ingeschrevenen in het UBO-register en het publieke belang van het voorkomen en bestrijden van witwassen en terrorismefinanciering. De zesde antiwitwasrichtlijn (AMLD6) vormt het Europese kader voor het begrip legitiem belang en de toegang tot UBO-registers. De uitwerking hiervan wordt verder geregeld in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), die naar verwachting in de zomer van 2025 ter consultatie wordt voorgelegd.
Toegang voor journalisten en maatschappelijke organisaties
Volgens AMLD6 worden (onderzoeks)journalisten, academici en maatschappelijke organisaties geacht een legitiem belang te hebben, mits hun verzoeken verband houden met het voorkomen of bestrijden van witwassen of terrorismefinanciering. In Nederland is het beroep ‘journalist’ niet wettelijk gedefinieerd; daarom wordt aangesloten bij de werkwijze van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). Journalisten met een NVJ-(politie)perskaart of aangesloten bij een journalistieke koepelorganisatie krijgen toegang. Voor maatschappelijke organisaties geldt dat zij geen winstoogmerk mogen hebben en hun doelstelling moet bijdragen aan het bestrijden van witwassen of terrorismefinanciering.
Verificatie en procedure
De Kamer van Koophandel (KVK) wordt verantwoordelijk voor de verificatie van het legitiem belang. Journalisten en maatschappelijke organisaties krijgen na verificatie een certificaat voor drie jaar toegang, zonder per verzoek hun band met een juridische entiteit te hoeven aantonen. Voor andere categorieën blijft een case-by-case beoordeling van het legitiem belang en de band met de entiteit verplicht. Besluiten van de KVK over toegang zijn Awb-besluiten waartegen bezwaar en beroep mogelijk is.
Bescherming persoonsgegevens en afscherming
Het kabinet heeft extra maatregelen aangekondigd om persoonsgegevens van UBO’s te beschermen. Adresgegevens worden niet verstrekt aan gewone gebruikers, alleen aan bevoegde autoriteiten. Er is verruiming van de mogelijkheid tot afscherming van gegevens voor personen die bedreigd worden, minderjarigen of handelingsonbekwamen. Uitzonderingen op registratie zijn niet mogelijk, maar afscherming van bepaalde gegevens wel, na een gedetailleerde beoordeling van de risico’s.
Uitwerking en consultatie
De precieze invulling van het begrip legitiem belang en de bijbehorende procedures worden uitgewerkt in de AMvB, die ter consultatie aan beide Kamers wordt aangeboden. Het kabinet is niet van plan om eigen, zelfstandige categorieën toe te voegen aan de door AMLD6 genoemde groepen, behalve een restcategorie voor bijzondere gevallen.
Geef een reactie