Hoe is het mogelijk dat men over een fiscale regeling, die er in feite op neerkomt dat men een bedrag van € 100.000 belastingvrij schenkt aan een ander, een paar uur kan kletsen? Hoe kan het dat de eigenwoningschenking een van de meest ingewikkelde fiscale regelingen van 2017 is?
De verklaring hiervoor, om de woorden van de staatssecretaris maar eens te gebruiken, is 'eenvoudig, verdedigbaar en overzichtelijk'. Slechts een blik op het eerste lid van het overgangsrecht, te weten art. 82a SW 1956, is immers genoeg:
De verhoogde vrijstelling, bedoeld in artikel 33, onderdeel 5°, onder a en b, is niet van toepassing en de verhoogde vrijstelling, bedoeld in artikel 33, onderdeel 5°, onder c, wordt verlaagd tot het verschil tussen het bedrag, genoemd in artikel 33, onderdeel 5°, onder b, en het bedrag, genoemd in artikel 33, onderdeel 5°, onder a, indien voorafgaande aan 1 januari 2010 de verhoogde vrijstelling, bedoeld in artikel 33, eerste lid, onderdeel 5°, zoals dat luidde op 31 december 2009, door het kind is toegepast, terwijl in de kalenderjaren 2010 tot en met 2016 niet de verhoogde vrijstelling, bedoeld in artikel 33, onderdeel 6°, zoals dat luidde in die jaren, of artikel 33a, zoals dat luidde op 31 december 2014, is toegepast. (Curs. BS)
Wat zou hier staan? Over jaartallen, cijfers, leden en letters gesproken. Het levert in ieder geval een prikkelende tekst op voor een slide ten behoeve van een proefcollege op een open dag voor middelbare scholieren die aan een studie (fiscale) rechtsgeleerdheid zitten te denken als mogelijke universitaire roeping. En dan heb ik het over 'onderdeel 5° of 6°', nog niet eens gehad. Zou deze fiscaal-juridische tekst hen het laatste duwtje kunnen geven? Ongetwijfeld, maar dan weet ik nog niet welke kant op? Richting een studie Chinese Taal en Letterkunde?
Uitleg staatssecretaris
Wie dacht dat het allemaal wel goed zou komen met deze ingewikkelde regeling, kwam aan het begin van het jaar van de Haan al bedrogen uit. Bovenstaand overgangsrecht werd door staatssecretaris Wiebes in een recente brief via de (Voorzitter van de) Tweede Kamer nog eens goed uitgelegd. Dit naar aanleiding van een briefschrijver die dit overgangsrecht oneerlijk vond en daar de aandacht voor vroeg van politiek Den Haag.
Het kwam er op neer dat iemand die in 2015 en 2016 één euro aan eigenwoningschenking had gedoneerd ter aanvulling van oud gejubel van vóór 2010, in 2017 en 2018 vrolijk mocht doorjubelen met een bedrag van maar liefst € 47.000 (naar boven afgerond), terwijl iemand die in het schenkingsinterbellum (2015-2016) geen enkel eigenwoningschenking-eurootje geschonken had, slechts aanvullend mocht jubelen tot een bedrag van ruim € 27.000. Vinden we dit oneerlijk of niet? Of is hier misschien een diepere reden voor, die van de nieuwe generatie fiscalisten verlangt dat ze ook een graad in de filosofie op zak hebben. Jazeker. De staatssecretaris stelt de briefschrijver gerust:
'Het overgangsrecht 2017 zorgt daardoor voor een verruiming van de schenkingsvrijstelling voor een bepaalde groep, maar geenszins voor een beperking van die vrijstelling voor een andere groep.'
Nietzsche zou dit in zijn vrolijke wetenschap ongetwijfeld begrepen hebben (dan wel zich omkeren in zijn graf)? Een verruiming voor de een is geen beperking voor de ander. Prachtig. Wat een mooi vak hebben wij toch? Schending van het gelijkheidsbeginsel is immers in de (fiscale) regel veel te ver gezocht. Wat de een minder betaalt rond verkiezingstijd, betaalt de ander na verkiezingstijd nu eenmaal meer.
Tot slot
Maar een haan legt toch geen eieren zal een middelbare scholier op een open dag biologie zeggen? Een (toekomstig) fiscalist weet wel beter. We dachten toch ook dat fiscale regelingen steeds eenvoudiger zouden gaan worden? We verbazen ons nergens meer over en al helemaal niet tijdens het 'benutten, betalen en besteden' van de Jubelton.
Op 29 maart 2017 verzorgt prof.mr.dr. Bernard Schols de PE-Pitstop De Jubelton 2017 waarin hij u volledig bijpraat over de stand van zaken met betrekking tot de eigenwoningschenking. > Meer informatie en aanmelden
