Een aandeelhouder die een bv met belastinglatenties verkoopt aan malafide handelaren in vennootschappen, kan door de ontvanger van de belastingen aansprakelijk worden gesteld voor het verlies van de fiscale claim. Heeft de verkoper echter zijn best gedaan om de bedoelingen van de koper te achterhalen, dan kan de aansprakelijkstelling niet in stand blijven. Voorgesteld wordt om deze disculpatiemogelijkheid aan te scherpen.
Een voormalige aandeelhouder kan alleen aansprakelijk worden gesteld voor de schade van de fiscus als zijn belang in de vennootschap groot genoeg was. Hij moet eventueel samen met zijn partner en zijn bloedverwanten in de rechte lijn, direct of indirect minstens eenderde van de geplaatste aandelen bezitten of gerechtigd zijn tot minimaal eenderde van het resultaat of van het vermogen. Verder moet het gaan om een belang in een lichaam waarvan de bezittingen voor minstens 30% bestaan uit beleggingen (ook liquide middelen).
Inwerkingtreding aansprakelijkheid
De aansprakelijkheid is alleen aan de orde als de voormalige aandeelhouder:
- (een deel van) zijn aandelen vervreemdt; of
- het lichaam waarin hij een belang van minstens eenderde heeft een deelneming bezit en (een deel van) deze deelneming vervreemdt.
Het vermogen van het lichaam moet in ieder geval zijn verminderd in de vijf jaren vóór het jaar van vervreemding of in de drie jaren na de vervreemding. Vloeit de vermindering voort uit de normale bedrijfsvoering, dan is de aansprakelijkheidstelling niet van toepassing.
Reikwijdte regeling
De aansprakelijkheid ziet op het deel van de vennootschapsbelasting die het eerder omschreven lichaam verschuldigd is aan het einde van het jaar waarin de vervreemding plaatsvindt, en
over de drie daaropvolgende jaren. Daarbij gaat het om de vennootschapsbelasting die betrekking heeft op de stille en fiscale reserves in het lichaam op het moment van de vervreemding. De aansprakelijkheid ziet overigens alleen op het deel van de vennootschapsbelasting waarop de vervreemde aandelen recht zouden geven als de vennootschap zou worden ontbonden op het moment van de vervreemding. De voormalige aandeelhouder kan niet aansprakelijk worden gesteld voor zover zekerheid (zoals bankgarantie of een hypotheekrecht) is gesteld voor de verschuldigde vennootschapsbelasting.
Disculpatie
Onder de huidige regeling heeft de aansprakelijkgestelde aandeelhouder de mogelijkheid om te bewijzen dat de vermindering van het vermogen van de vennootschap – anders dan door normale bedrijfsvoering – hem niet valt te verwijten. Slaagt hij daarin, dan is hij niet aansprakelijk. De verkoper die een accountantsverklaring kan tonen waaruit blijkt dat de koper in staat was de fiscale claim ter zake van een herinvesteringsreserve te voldoen, kan slechts aansprakelijk worden gesteld als hij ‘wist of behoorde te weten dat de koper van de aandelen of een derde door het entameren van buiten de normale bedrijfsvoering liggende handelingen, de verhaalsmogelijkheden van de ontvanger illusoir zou maken.’ Zo heeft de Hoge Raad geoordeeld op 27 juni 2014. Zie ook ‘Bv kan toch aansprakelijk zijn voor leeggehaald HIR-lichaam’.
Aanscherping disculpatiemogelijkheid
Volgens de regering kan de verkoper van een bv nu op redelijk eenvoudige wijze de indruk wekken dat aan de door de Hoge Raad gestelde voorwaarden voor disculpatie is voldaan. Daarom wil de regering de disculpatiemogelijkheid aanscherpen. Voorgesteld wordt om de disculpatiemogelijkheid te beperken voor verkopers van vennootschappen die (latente) belastingclaims voor fiscale reserves en stille reserves bevatten. Disculpatie blijft nog wel mogelijk voor de egalisatiereserve en stille reserves. Wel moeten deze reserves betrekking hebben op roerende en/of onroerende zaken en vermogensrechten die niet binnen zes maanden na de aandelenverkoop zijn vervreemd. In andere gevallen ligt het aansprakelijkheidsrisico in beginsel bij de verkoper van de aandelen. Wil hij het aansprakelijkheidsrisico uitsluiten, dan zal hij zekerheden van de koper moeten vragen.
Meer informatie: Hoge Raad, 16 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:3080
Geef een antwoord