De SP presenteert in het conceptverkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2025 ambitieuze voorstellen voor een radicale herziening van het Nederlandse belastingsysteem.
De partij stelt dat het huidige belastingstelsel oneerlijk is: tachtig procent van de belastinginkomsten komt uit arbeid en consumptie, terwijl kapitaal en grote bedrijven amper bijdragen en zelfs profiteren van kortingen en subsidies. De SP breekt daarom met ‘omgekeerde solidariteit’ en wil de sterkste schouders écht de zwaarste lasten laten dragen.
Belangrijkste plannen:
- Fors hogere belasting op vermogens en grote bedrijven:
- De SP wil een substantiële belastingverhoging voor miljonairs en miljardairs. Boven een vermogen van € 5 miljoen geldt een miljonairsbelasting van vijf procent. Voor de allerhoogste vermogens voert de partij een ‘vermogensplafond’ in: alles boven € 50 miljoen wordt ingezet voor collectieve voorzieningen.
- Bedrijven en financiële sectoren betalen voortaan minimaal het niveau van de inkomstenbelasting dat gewone mensen betalen. Winsten boven € 400 miljard worden zwaarder belast.
- Geheime belastingdeals en kortingen voor multinationals worden afgeschaft en belastingontduiking wordt harder aangepakt.
- Inkomensbelasting, btw en toeslagen:
- De inkomstenbelasting voor lage en middeninkomens gaat fors omlaag zodat werken meer loont.
- De btw op basisproducten wordt verlaagd en basisbehoeften als gezond eten, energie en internet worden via maximumprijzen gereguleerd, zodat het leven betaalbaar blijft.
- Het toeslagenstelsel wil de SP afschaffen door publieke voorzieningen gratis te maken en inkomens te verhogen, waardoor de verkokerde bureaucratie van toeslagen niet meer nodig is.
- Erf- en vertrekbelasting:
- Er komt een hogere erfbelasting op grote vermogens; voor de meeste erfenissen tot honderdduizend euro wordt deze belasting juist fors verlaagd of afgeschaft.
- Om te voorkomen dat vermogenden hun kapitaal naar het buitenland verplaatsen voert de SP een vertrekbelasting (‘exit-taks’) in.
- Stimuleren van publieke investeringen en bestrijden van verspilling:
- De SP wil belastinggeld niet meer verspillen aan subsidies voor fossiele energie en defensie-uitgaven naar de NAVO-norm. In plaats daarvan worden de opbrengsten van hogere topbelastingen geïnvesteerd in zorg, onderwijs, infrastructuur en klimaatmaatregelen.
- Handhaving en eerlijkheid:
- Er komt meer controle en strengere handhaving op fraude bij grote vermogens en bedrijven, in plaats van wantrouwen en controles bij uitkeringsgerechtigden.
- De SP maakt een einde aan belastingontwijkingroutes en houdt multinationals en rijken verantwoordelijk voor hun aandeel in de samenleving.
- Aanpak van leegstand en grondprijsstijging
- De SP stelt dat leegstaand vastgoed sneller moet worden omgezet in woonruimte, bijvoorbeeld voor jongeren of dak- en thuislozen. Leegstand wordt extra belast, grondspeculatie wordt aangepakt via hogere belastingen en grond die voor woningbouw nodig is, moet gemeenten altijd voor een redelijk bedrag kunnen verwerven. Ontwikkelaars en beleggers moeten voortaan voldoen aan strenge voorwaarden en een landelijke woonplicht wordt ingevoerd: koopwoningen zijn er om in te wonen, niet als beleggingsobject.
Bron: SP, 7 augustus 2025
Het belasting vraagstuk kan in SP-zin veel eenvoudiger: volksverzekeringen terug naar omslagstelsel, opheffen van premieheffingsgrens en deze heffing toepassen op het verzamelinkomen, dus niet alleen box 1, maar ook box 2 en 3. Als dat budgettair niet toereikend zou zijn, hetgeen ik betwijfel, kunnen de progressieve IB-tarieven aangepast worden. Het is idioot dat b.v. een profvoetballer die 4 ton verdient maar over zo’n kleine 70k bijdraagt door die beperking in de algemene solidairiteit heffing.