De discussie over de hypotheekrenteaftrek heeft weinig impact op het zekerheidsgevoel. Nog geen kwart van de koopwoningbezitters zegt afhankelijk van de aftrek te zijn, maar bij bijna eenderde van hen leidt de afschaffing wel tot financiële onzekerheid. Ondanks deze discussie maken Nederlanders zich het meest zorgen om de hoogte van de zorgkosten, de betaalbaarheid van het pensioen en de olieprijzen. Een lichtpuntje is dat er wel iets meer vertrouwen in de toekomst is dan eind 2011. Dit blijkt uit de zekerheidsindex van Nationale-Nederlanden uitgevoerd door TNS Nipo.
Nederlanders zijn in het eerste kwartaal van 2012 net iets zekerder dan eind 2011. In het vorige kwartaal noteerde de zekerheidsindex gemiddeld 57 punten op de schaal van 1-100. In het eerste kwartaal van 2012 komt de index uit op 58; een lichte stijging. Deze zekerheidsindex staat in het teken van het bezuinigingsdebat. Drie actuele thema's: hypotheekrenteaftrek, pensioenen en zorgkosten zijn onderzocht, ook onder de achterban van de grootste politieke partijen.
Hypotheekrenteaftrek
De hypotheekrenteaftrek heeft weinig impact op het zekerheidsgevoel. Slechts 22% van alle koopwoningbezitters zegt afhankelijk te zijn van de aftrek. Desondanks heeft eenderde van de Nederlanders er (grote) problemen mee als de hypotheekrenteaftrek zou verdwijnen. Bezitters van een koopwoning hebben hier logischerwijs meer problemen mee dan huurders (41% versus 32%). 54% van de PVV stemmers en 42% van de VVD stemmers heeft (grote) problemen met het verdwijnen van de hypotheekrenteaftrek, tegenover de achterban van het CDA 22% en de PvdA 23%. Een bovengrens bij de aftrek zou volgens 54% van de ondervraagden wel veel onzekerheid weghalen. Ook geeft de helft aan dat meer duidelijkheid een hoop onzekerheid weg kan nemen.
Pensioenen
Ten aanzien van een ander actueel thema, pensioen, zijn er grote verschillen tussen de stemmers van de grote politieke partijen. VVD-, PvdA-, D66- stemmers zijn over het algemeen positief over het pensioenstelsel; CDA-stemmers hebben zelfs erg veel vertrouwen. PVV-stemmers zijn daarentegen erg negatief, maar zij zijn weer meer dan gemiddeld positief over de toekomstige veranderingen in het pensioenstelsel. Eenderde van de Nederlanders wantrouwt het pensioenstelsel en maakt zich veel zorgen over de toekomstige pensioengelden. Vooral jongeren hebben erg weinig vertrouwen in het pensioenstelsel in Nederland. 33% van de 18 tot en met 24-jarigen verwacht zelfs helemaal geen pensioeninkomen meer te krijgen. Ouderen zijn beduidend positiever, slechts 13% van de 55 tot en met 64-jarigen denkt dat zij naast AOW geen pensioeninkomen meer krijgen.
Twee op de vijf Nederlanders denkt dat toekomstige veranderingen aan het pensioenstelsel negatief voor hen zullen uit pakken. Verder ziet eenderde van de Nederlanders er tegenop om tot hun 67ste te werken. Een deeltijdpensioen of bijvoorbeeld het in de toekomst genoegen nemen met een mindere baan (demotie) zorgt in de meeste gevallen niet voor minder zorgen over het langer doorwerken. Van de groep die zorgen heeft over de toekomst ziet slechts 4% demotie en/of deeltijdpensioen alle zorgen over langer doorwerken wegnemen. Toch geeft 70% aan dat zij er door demotie en/of deeltijdpensioen minder tegenop zien, hoewel de zorgen dan nog steeds niet zijn verdwenen. Als de werkgever het regelt, gaan 55+ ers wel positiever over demotie denken.
Zorgkosten
Bijna de helft van alle Nederlanders (48%) verwacht dat de zorgkosten in de toekomst onbetaalbaar worden en daarmee hun financiële zekerheid verwatert. Onder jongeren ligt dit percentage met 57% nog een fractie hoger. De hoogte van de zorgkosten heeft veel impact op het zekerheidsgevoel van de Nederlanders. Dit zal bij stijgende zorgkosten verder toenemen. De vraag is hoe lang mensen dit volhouden. Iedereen wordt ouder en de zorg wordt steeds duurder. Steeds meer zorgkosten vallen buiten het basiszorgpakket, waardoor Nederlanders steeds vaker voor hun eigen zorgkosten moeten opdraaien. Om dit tegen te gaan worden er steeds meer initiatieven ontwikkeld om gezond en betaalbaar oud te worden.
Begrippen als zorgspaarplan en zorgspaarrekening doen hun intrede om grip te houden op de naar verwachting onbetaalbaarheid van de zorgkosten. Toch nemen initiatieven als zorgsparen de onzekerheid van de Nederlanders over de onbetaalbaarheid van de zorgkosten niet weg. Ruim een op de vijf Nederlanders gaat voorlopig geen zorgspaarplan of zorgspaarrekening afsluiten; de 40 tot 55 jarigen hebben de meeste animo. Het fiscaal aantrekkelijk maken van een zorgspaarplan kan wel effect hebben. In 5% van de gevallen zal men dan wel gaan zorgsparen, en 52% van de ondervraagden neemt het in overweging.
Over de Zekerheidsindex
Verzekeren gaat per definitie over het vermijden van onzekerheden en het zoeken naar zekerheid. Maar waarover is Nederland eigenlijk onzeker? Welke gebeurtenissen verhogen of verlagen het gevoel van zekerheid? En verandert het gevoel van zekerheid in de loop van de tijd? Om een antwoord te krijgen op bovenstaande vragen heeft Nationale-Nederlanden de Zekerheidsindex ontwikkeld. Onderzoeksbureau TNS NIPO onderzocht hiervoor de zekerheidservaring van Nederland onder 1334 respondenten zodat antwoord kan worden gegeven op de vraag 'Hoe zeker is Nederland?'.
Zekerheid is een breed begrip dat bestaat uit verschillende subaspecten. De volgende definitie van zekerheid is gekozen: 'De mate waarin Nederlanders zich veilig voelen, vertrouwen hebben en verwachten dat veranderingen in de toekomst positief zullen uitpakken.' Uit de definitie zijn drie domeinen gedestilleerd die samen het 'construct' zekerheid vormen; vertrouwen, veiligheid en vastigheid.
Meer informatie: Nederlanders niet bezorgd over hypotheekrenteaftrek
Geef een reactie