Stapje voor stapje komt anti-BEPS wetgeving binnen de EU dichterbij. In dit geval als implementatie door middel van een EU-richtlijn. Zover is het nog niet. Implementatie van een richtlijn betekent nogal wat: de soft law van het OESO anti-BEPS project wordt dan ingeruild voor hard law afkomstig van de EU. Dit alles geschiedt in het kader van de invoering van de CCCTB. Daartoe wordt een salamitactiek toegepast. Eerst deze richtlijn, daarna de CCTB (alleen harmonisatie van de belastinggrondslag) en ten slotte de CCCTB, dus inclusief de invoering van een grensoverschrijdende fiscale eenheid. Of die laatste twee ook daadwerkelijk worden ingevoerd, is nog maar de vraag.
Er bestaat grote weerstand bij veel lidstaten, en zeker ook bij staatssecretaris Wiebes. Dat is dus nog lang geen gelopen race. Dat het CCCTB-project aan kan sluiten bij het anti-BEPS project van de OESO (tussen twee haakjes, de 15 aanbevelingen zijn half november door de regeringsleiders van de G20 aangenomen, implementatie kan ter hand worden genomen) blijkt hieruit, dat het CCCTB-project is verbreed: het heeft tevens ten doel om de bestaande mogelijkheden van agressieve belastingplanning te reduceren.
Conceptrichtlijn
Inmiddels is een versie van de conceptrichtlijn gepubliceerd. Er bestaat nog geen overeenstemming over alle details. De verwachting is dat de conceptrichtlijn op 27 januari wordt gepubliceerd, maar dat is niet zeker. Er wordt naar gestreefd de richtlijn binnen een half jaar vast te stellen. De nu gepubliceerde versie is echter al bijzonder informatief. Het bestaat uit een zevental antimisbruikmaatregelen: een algemene antimisbruikbepaling, een maatregel tegen het kunstmatig vermijden van de status van vaste inrichting, een maatregel om de aftrek van rente te beperken, een zogenoemde switch-over clause (de invoering van een verrekenenstelsel met betrekking tot dividenduitkeringen gedaan door passieve dochtermaatschappijen gevestigd in laag belastende jurisdicties), CFC-wetgeving, de invoering van een exit taks en regels om hybride mismatches te bestrijden.
Concernfinanciering
Voor concernfinanciering zijn in het bijzonder van belang het voorstel om de renteaftrek te beperken door middel van een algemene renteaftrekbeperkende maatregel en het voorstel om hybride mismatches te voorkomen. Kort een paar woorden daarover. Spil bij het beperken van renteaftrek is het voorstel om een earning stripping bepaling in te voeren. Waarschijnlijk zal maximaal 30% van de belastbare winst kunnen worden verminderd met rentelasten. Meer rente is in principe niet aftrekbaar (er bestaan uitzonderingen). Het is dus een algemene renteaftrekbeperking. Vraag is of in Nederland de bestaande regelingen blijven bestaan. De richtlijn biedt zonder meer deze mogelijkheid. Naar mijn mening zou het erg mooi zijn als nu grote schoonmaak wordt gehouden. Toch vrees ik het ergste. Reden daarvoor is de mening van Financiën bij de invoering van de thincap regeling (art. 10d(oud) Wet Vpb) in 2004, eveneens een algemene aftrekbeperking. Desgevraagd verklaarde de staatssecretaris van Financiën destijds dat hij daartoe niet bereid was, omdat bedrijven in dat geval zonder meer de grenzen van de thincapregeling zouden gaan opzoeken, bijvoorbeeld door middel de creatie van kasrondjes etc. Voorts wijs ik erop dat is aangekondigd, dat in het Belastingplan 2017 art. 15ad wordt gewijzigd. Dat wijst er ook niet op dat al is besloten die bepaling te schrappen. Er is natuurlijk nog veel en veel meer over te vertellen. De plaats ontbreekt hier.
Nog een enkele opmerking over art. 13, lid 17 Wet Vpb. Dit is een maatregel gericht tegen hybride mismatches. Op 1 januari 2016 is deze bepaling in werking getreden, ter implementering van een wijziging van de moeder-dochterrichtlijn. Nu al weer op de schop? Neen, het voorstel in de concept-richtlijn is daaraan complementair. Dit voorstel handelt over andere situaties, bijvoorbeeld over mismatches als gevolg van hybride entiteiten. Deze worden dan opgelost door regels te geven over de vraag welk land leidend is voor de kwalificatie, het andere land moet dan volgen.
Het is zonneklaar, dat deze conceptrichtlijn een enorme impact gaat krijgen op veel bestaande financieringsstructuren!
Masterclass
Tijdens de Masterclass Concerfinanciering op 9 maart 2016 vertelt mr. drs. Simon Strik u meer over de betekenis van het anti-BEP richtlijn van de EU voor concernfinanciering.
