Bouwstenen voor een beter belastingstelsel

Staatssecretaris Vijlbrief biedt de Tweede Kamer het pakket ‘Bouwstenen voor een beter belastingstelsel’ aan. Om het belastingstelsel toekomstbestendig te maken, kan de overheid meer belasting gaan heffen op vermogen en consumptie in plaats van arbeid.

Het bouwstenentraject is een ambtelijk traject zonder politieke sturing met als doel om uitgewerkte beleidsopties op te leveren voor het volgend kabinet. Er zijn 10 verschillende onderzoeken uitgevoerd over de volle breedte van het belastingstelsel. In de onderzoeken is gekeken naar de loon- en inkomstenbelasting (box 1, 2 en 3), de vennootschapsbelasting, de milieubelastingen, belastingen gericht op gezondheidsaspecten, de schenk- en erfbelasting en lokale (gemeentelijke) belastingen. Verder is gekeken naar een aantal thema’s: de Nederlandse belastingmix, het thema vereenvoudiging, de opkomst van digitale platforms en de rol van Europa in het belastingstelsel.  

De zeven knelpunten zijn:
1. Steeds hogere lastendruk op arbeid voor werkenden
2. Het stelsel raakt uitgewerkt
3. De opkomst van flex- en platformeconomie vraagt om aanpassing van wet en uitvoering
4. Ongelijke belasting van vermogen leidt tot arbitrage en uitstel
5. Het belasten van winst wordt (nationaal) steeds lastiger
6. Schade aan klimaat en gezondheid wordt onvoldoende beprijsd
7. Effectiviteit van nationale belastingheffing neemt af

Het onderzoek heeft 169 suggesties opgeleverd. Deze suggesties om het belastingstelsel te verbeteren kunnen de basis vormen voor de verkiezingsprogramma’s die politieke partijen dit jaar gaan opstellen.

Beleidsopties

Belasting op arbeid

• Verlaging belasting op arbeid door lagere belastingdruk van de loon- en inkomensheffing.
• Verlaging van de belastingdruk op arbeid door lagere premies werknemersverzekeringen
• Aanpassing van de belastingdruk van box 1 door fiscalisering van de AOW-premies
• Verbreding van de grondslag van box 1 door het beperken van ondernemersfaciliteiten als de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling. 

Belasting op kapitaal

• Hogere belasting op vastgoed.
• Behandeling eigen woning in de inkomstenbelasting (verdere afbouw hypotheekrenteaftrek)
• Een grondbelasting op rijksniveau
• Een hogere OZB.
• Hogere erf- en schenkbelasting.
• Uniformeren van de Vpb-tarieven in combinatie met een hoger box 2- tarief
• Grondslagverbreding Vpb in combinatie met tariefsverlaging.

Belasting op consumptie

• Hogere belasting/accijnzen op ‘ongezonde’ keuzes
• Verhogen verlaagde btw-tarief naar 12%
• Budgetneutraal uniformeren btw-tarieven 
• Meer belasting op milieu en mobiliteit.

Meer informatie: Ministerie van Financiën, 18 mei 2020