Waarom vinden sommige stelselhervormingen doorgang, en andere niet? Uit het onderzoek ‘De politieke economie van belastinghervormingen’ van het Centraal Planbureau lijken hierbij vier factoren van doorslaggevend belang te zijn: de verankering in het regeerakkoord, een degelijke beleidsvoorbereiding, hervormingsrijpheid en maatschappelijk draagvlak.
Om tot deze succesfactoren te komen, heeft het CPB vier specifieke (pogingen tot) belastinghervormingen onderzocht: de herziening in 1990 (commissie-Oort), de poging tot herziening in 1991 (commissie-Stevens), de herziening Wet inkomstenbelasting 2001 en het zogenoemde 5-miljard-pakket uit 2015.
Parlementair overwicht en budgettaire ruimte niet voldoende
Uit het onderzoek blijkt dat er bij de succesvolle herzieningen sprake was van een verankering in het regeerakkoord, een degelijke beleidsvoorbereiding, hervormingsrijpheid en maatschappelijk draagvlak. Verder is een meerderheid in het parlement wel noodzakelijk maar niet voldoende om een belastinghervorming te realiseren. Het beschikbaar hebben van budgettaire ruimte om ‘verliezers’ van de herziening te compenseren blijkt ook van belang. De meest recente hervormingspoging toont echter aan dat het hebben van budgettaire ruimte geen voldoende voorwaarde is voor het slagen van een hervorming.
Meer informatie: De politieke economie van belastinghervormingen
Geef een antwoord