Mr. Hans de Haan geeft een precommentaar op een recent arrest van de Hoge Raad over de verlengde navorderingstermijn bij buitenlands inkomen of vermogen. De inspecteur moet eerst aannemelijk maken dat er buitenlands inkomen of vermogen is. Pas nadat hij heeft voldaan aan deze bewijslast, kan een omkering van de bewijslast aan de orde zijn.
Een man was ingekeerd met betrekking tot een Luxemburgse bankrekening. Hij gaf toe dat hij zijn spaargeld per 1 februari 2012 bij die bank had ondergebracht en dat het geld voor die tijd was opgespaard ‘in de bekende oude sok’. Toen de fiscus doorvroeg, bekende de man al over de jaren 2003 tot en met 2012 vermogen in Luxemburg te hebben aangehouden. Na een onherroepelijk geworden informatiebeschikking, heeft de inspecteur met toepassing van de verlengde navorderingstermijn onder meer IB/PVV nagevorderd over 2005. Hof Den Bosch (NTFR 2020/1329) heeft die navorderingsaanslag met toepassing van de omkering en verzwaring van de bewijslast gehandhaafd. In cassatie betoogt de man dat het hof heeft miskend dat de inspecteur aannemelijk moet maken dat het nagevorderde bedrag in het buitenland is opgekomen.
Is er een buitenlands bedrag?
Een belangrijk geschil betreft de toepasselijkheid van de verlengde navorderingstermijn van twaalf jaar bij buitenlandse inkomen/vermogen. De Hoge Raad oordeelt dat het in zo’n geval op de weg van de inspecteur ligt om aannemelijk te maken dat een buitenlands bestanddeel aanwezig is. De omvang van dat inkomensbestanddeel is dan nog irrelevant. Voldoende is dat de inspecteur aannemelijk maakt dat enig – nog onbepaald – bedrag in het buitenland is opgekomen of aangehouden. Slaagt de inspecteur daarin, dan is hij bevoegd na te vorderen.
Omkering van bewijslast
Daarna komt een eventueel geschil over de hoogte van de navorderingsaanslag aan bod. Dan, en niet eerder, kan de omkering van de bewijslast een rol spelen. Als die omkering van toepassing is, moet de navorderingsaanslag in stand blijven. Dit is anders als en voor zover blijkt dat die aanslag te hoog is. Van belang hierbij is dat de inspecteur bij toepassing van de verlengde navorderingstermijn niet een in het binnenland opgekomen of gehouden inkomensbestanddeel in de navordering mag betrekken. Is eenmaal sprake van de omkering van de bewijslast? Dan moet de belanghebbende doen blijken dat en in hoeverre de fiscus het in het buitenland gehouden of opgekomen bestanddeel van het voorwerp van de belasting op een te hoog bedrag stelt. Dit geldt ongeacht de reden die aan deze omkering ten grondslag ligt. Het hof heeft deze spelregels niet miskend. De Hoge Raad verklaart het cassatieberoep van de man ongegrond.
Commentaar mr. Hans de Haan
Taxence vroeg mr. Hans de Haan, verbonden aan RED Tax Specialists BV te ’s-Hertogenbosch, om een reactie op dit arrest.
In dit arrest herhaalt de Hoge Raad zijn leer uit het arrest van 16 maart 2018, NTFR 2018/664. Omkering van de bewijslast kan geen rol spelen bij de vraag of er buitenlandse bestanddelen van het inkomen zijn waarvoor de verlengde navorderingstermijn van artikel 16, lid 4, AWR geldt. Daarvoor geldt de normale stel- en bewijsplicht. Het is dus aan de inspecteur om aannemelijk te maken dát er sprake is van die buitenlandse inkomensbestanddelen. Pas als de inspecteur daarin is geslaagd kan bij de vaststelling van de omvang ervan omkering van de bewijslast aan de orde komen.
Onherroepelijke informatiebeschikking
Punt is dat in de situatie van het arrest uit 2018 sprake was van omkering van de bewijslast omdat de vereiste aangifte niet was gedaan. In het onderhavige geval wordt de bewijslast echter omgekeerd omdat er sprake is van een onherroepelijk geworden informatiebeschikking Door de uitspraken van de rechtbank en het hof was er onduidelijkheid ontstaan of de leer uit het arrest van 2018 óók in deze situatie gold. Ja dus.
Wet: art. 16, vierde lid, 25, derde lid en 27e, eerste lid AWR
Bron: Hoge Raad 20 november 2020, ECLI:NL:HR:2020:1810, 20/01138
Binnenkort verschijnt een uitgebreid commentaar van mr. Hans de Haan in het NTFR. Nog geen abonnee? Klik dan hier om 3 maanden kennis te maken met NTFR.
Geef een antwoord