Er is iets heel bijzonders aan de hand in loonheffingenland. We wijzigen de wet maar we voeren deze vervolgens niet uit.
Dat er lang gediscussieerd wordt of een zzp'er nu werknemer is, dan wel een zzp'er kan zijn, dat weten we inmiddels wel. Lastig onderwerp. Wiebes heeft de huidige regeling in de Eerste Kamer 'maatschappelijk onaanvaardbaar' genoemd, en zo heeft het ministerie een beetje de schepen achter zich verbrand. Er moet dus echt iets anders komen. In het regeerakkoord ligt een plan om de arbeidsmarkt in drieën te delen, en slimme software een rol te geven, maar daar ligt Brussel ineens dwars. Ondertussen studeert de commissie Borstlap op een fundamenteler oplossing. Wij zijn nog wel even bezig met dit dossier.
Dienstbetrekkingscontrolepauze
Ondertussen onderneemt en werkt Nederland natuurlijk lustig voort, en dat is maar goed ook. Maar omdat het huidige systeem maatschappelijk onaanvaardbaar en achterhaald is genoemd, is het wel wat lastig om dit te handhaven.
Om die reden een handhavingsmoratorium. Oftewel een dienstbetrekkingscontrolepauze, een vrijstaat voor de werkende die geen werknemer wil zijn, voor de werkgever die geen werkgever wil zijn. Natuurlijk, terecht, logisch, misbruikers pakken we aan, maar rechtschapen vergissers hoeven niets te vrezen. Niet alleen vrijwaring voor een boete, er is zelfs beloofd dat er niet wordt gecorrigeerd. De grens tussen onjuist en bewust fout is in de tussentijd iets bijgeschaard, maar de goedbedoelende opdrachtgever die niet opzettelijk buiten de lijntjes kleurt, kan geen tik op de vingers krijgen.
En zo krijgt één van de kernbegrippen van de loonheffingen een paar jaar pauze. Dat is heel bijzonder: we wijzigen de wet, en we voeren hem vervolgens met zijn allen niet uit. En let op: die pauze duurt zoals het er nu naar uit ziet in totaal zo’n vijf jaar.
Kwaadwillenden
De Belastingdienst ging polsen en heeft met 104 opdrachtgevers gesproken. In meer de helft van deze gevallen, zo schrijft staatssecretaris Snel aan de Kamer, gaat het wat betreft het dienstbetrekkingsdossier niet goed: we kunnen niet handhaven, want dat hebben we zo beloofd, maar het gaat niet goed. Daarnaast een handvol kwaadwillenden, en die pakken we natuurlijk wel aan. Maar de rest van de opdrachtgevers die dus eigenlijk werkgever zijn, krijgt coaching, vingerwijzingen, bijles, een vrijblijvend advies van de overheid om het voortaan beter te doen, maar een vuist kan de fiscus niet maken. Niet omdat hij het niet zou willen, maar omdat dit zo beloofd is.
Moeten wij daar als maatschappij blij mee zijn? Natuurlijk niet. Wetgeving is geen vrijblijvend advies. Daar is over nagedacht en daar is door onze vertegenwoordigers over gestemd.
Dat vindt dus ook de oppositie, geschrokken van de uitkomst van de 104 gesprekken. Naar het lijkt vindt ook een deel van de regeringspartijen dat eigenlijk ook. Bij bespreking in de Tweede Kamer van de 104-gesprekkenbrief, is een reeks van moties ingediend. De kern: laten we zo snel mogelijk beginnen met handhaven, of in ieder geval onderzoeken hoe we dat kunnen doen.
Dat wordt spannend: hele duidelijke toezeggingen dat er niet gehandhaafd wordt en nu een paar moties die daar toch op aandringen. De liefhebbers van algemene beginselen van behoorlijk bestuur slijpen de potloden alvast…..
Meer controles?
Waar het op uit gaat komen? Die moties zullen het niet halen, maar het ministerie moet wel iets. Dit is niet bevredigend en ook weer niet uit te leggen. Wat kan dan wel? Ongetwijfeld meer controles. Met een grote groep nieuwe jonge enthousiaste loonbelastingspecialisten bij de Belastingdienst, kunnen we uitkijken naar kritische vragen over het grensvlak tussen goedbedoeld fout en kwaadwillend fout. Jammer, dat dit de nieuwe discussie wordt -tenzij de Kamer de staatssecretaris wil laten terugkomen op harde toezeggingen van zijn voorganger- maar we hebben ons wel in die positie gemanoeuvreerd met zijn allen.
Hoe zo’n controle zal gaan? Kom dan naar de Loonzaken Update van Jan-Bertram Rietveld op donderdag 16 mei 2019. > Meer informatie en aanmelden
