In een artikel in het Vakblad Estate Planning behandelt mr. Babette Rops-Bakkers de nieuwe aftrekbeperking met betrekking tot periodieke giften.
Een belastingplichtige kan zijn belastbaar inkomen uit sparen en beleggen verlagen door schenkingen te doen aan een algemeen nut beogende instelling (anbi). Deze giften behoren namelijk onder voorwaarden tot de persoonsgebonden aftrek. Hierbij valt onderscheid te maken tussen periodieke giften en overige giften. Voor overige giften geldt een drempelbedrag en een maximum aan de aftrek. Maar voor periodieke giften geldt geen drempelbedrag en tot 1 januari 2023 was evenmin een maximum van toepassing. Een belastingplichtige moet voldoen aan de volgende voorwaarden, wil sprake zijn van een periodiek uitkering:
- Hij verplicht zich om minimaal vijf jaar hetzelfde bedrag te schenken aan hetzelfde goede doel.
- De periodieke gift is schriftelijk vastgelegd in een notariële of onderhandse akte van schenking.
- Het valt te bewijzen dat de gift heeft plaatsgevonden.
- De periodieke gift eindigt na het overlijden van de schenker.
Invoering van maximumaftrek periodieke giften
Inmiddels is dus een maximum voor de aftrek van periodieke giften ingevoerd. Dit maximumbedrag is € 250.000. Bij fiscaal partnerschap geldt dit bedrag voor beide partners samen, zo waarschuwt Rops-Bakkers. Dit plafond is ingevoerd met terugwerkende kracht tot 4 oktober 2022, 16.00 uur. Voor de verplichtingen tot het doen van periodieke giften die al op 4 oktober 2022, 16.00 uur zijn ingegaan, geldt een uitzondering. Giften vanwege deze bestaande verplichtingen zijn tot en met 31 december 2026 volledig aftrekbaar. Deze tijdgrens geldt ook als de verplichtingen zijn aangegaan voor een periode langer dan vijf jaar.
Reden voor aftrekbeperking
De beperking van de aftrek van periodieke giften heeft volgens Rops-Bakkers de volgende achtergrond. In de praktijk is het mogelijk om zelf een anbi op te richten. Vervolgens kan de oprichter daar bedragen of andere bezittingen aan schenken. Oprichters kunnen zo een eigen anbi gebruiken of misbruiken om met hun giftenaftrek de hele heffingsgrondslag van box 1, 2 en 3 tot nihil te reduceren. Rops-Bakkers legt dit nader uit in haar artikel. Het kabinet wil de gevallen van misbruik bestrijden.
Bezwaar aftrekbeperking
Rops-Bakkers merkt op dat de nieuwe maatregel zijn doel voorbij schiet. De wetgever had in plaats van deze maatregel de giftenaftrek alleen kunnen toestaan als het externe anbis betreft. Zo’n maatregel zou meer gepast zijn. Rops-Bakkers wijst in haar artikel ook op het belang van de aftrek voor periodieke giften. Deze fiscale faciliteert stimuleert immers het doen van schenkingen aan goede doelen. En juist in deze tijd is filantropie belangrijk. Rops-Bakkers noemt als voorbeeld het nut van het steunen van instellingen voor (medisch) wetenschappelijk onderzoek. Daarbij valt te denken aan universiteitsfondsen. Deze fondsen zetten zich vaak in voor onderzoek, maar helpen ook studenten met beurzen, vluchtelingen en topsporters. Een donatie via een schenking of een nalatenschap geeft hen de mogelijkheid hun doelen te verwezenlijken.
Maiko van Bakel MSc, docent en promovendus van het Fiscaal Instituut Tilburg, zegt hierover het volgende:
‘De giftenaftrek vormt een geschikt fiscaal instrument om meer evenwicht in de vermogensverdeling in Nederland te realiseren, zoals de auteur van dit artikel terecht opmerkt. De wetgever heeft aan deze effecten naar mijn mening ten onrechte geen aandacht besteed bij het invoeren van de aftoppingsmaatregel. Ik hoop dat dit wel wordt meegenomen in het onderzoek dat zal worden uitgevoerd naar aanleiding van de aangenomen Kamermotie.’
Motie over maatregel
Ook de Eerste Kamer heeft zijn bedenkingen bij de aftopping van de periodieke giftenaftrek. Daarom heeft een Kamerlid het kabinet in een motie verzocht om zo spoedig mogelijk in kaart te brengen welke anbi’s de aftopping van de periodieke giftenaftrek raakt. Daarnaast bevat de motie het verzoek deze maatregel niet eerder uit te voeren dan nadat dit onderzoek is uitgevoerd. Ook moet de Kamer over de uitkomsten daarvan zijn geïnformeerd. De motie is aangenomen en de staatssecretaris van Financiën zal aan de verzoeken tegemoet komen.
Mogelijk vindt aanpassing plaats
Mocht het onderzoek leiden tot aanpassing, dan kan dat eventueel plaatsvinden met terugwerkende kracht. Maar dat is niet gegarandeerd. Voorlopig is het daarom het beste om uit te gaan van het maximum. Dga’s kunnen eventueel hun bv schenkingen laten doen. Maar voor bv’s bedraagt de jaarlijkse aftrek in principe maximaal 50% van de winst met een maximum van € 100.000.
Wet: art. LIIa BP 2023, art. 6.32, 6.34 en 6.38 Wet IB 2001 en art. 16 Wet Vpb 1969
Het gehele artikel is binnenkort te lezen in Vakblad Estate Planning, 79. Nog geen abonnee? Neem nu een voordelig kennismakingsabonnement.
Geef een antwoord