Onlangs heeft Advocaat-Generaal (A-G) Niessen conclusie genomen in een casus waarbij twee broers geërfde kunstvoorwerpen gemaakt van luipaardvellen schonken aan een museum. Schenken, verkopen of verhuren van kunstvoorwerpen kan een interessant fiscaal voordeel opleveren.
Een man erfde van zijn moeder voorwerpen gemaakt van luipaardvel, zoals een handtas, stola, parapluhouder, diadeem en twee hoedjes. Hij schonk deze voorwerpen aan het Tassenmuseum, een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Van belang hierbij is dat de handel in voorwerpen gemaakt van luipaardbont sinds 1975 verboden is. De man verwerkte in zijn aangifte inkomstenbelasting waarde van de voorwerpen als gift in natura aan een ANBI. De Belastingdienst weigerde de aftrek.
In geschil bij de Hoge Raad is de waardebepaling van de hiervoor genoemde voorwerpen. A-G Niessen heeft hierover op 12 september 2017 de Hoge Raad geadviseerd. Zie ‘IB-waardering schenking in natura onder de loep’. De man stelde voor Hof Den Haag primair dat de vervangingswaarde voor de waardering van de voorwerpen het uitgangspunt moest zijn. Subsidiair stelde hij dat de waarde van de kunstvoorwerpen de douanewaarde vermeerderd met de omzetbelasting moest zijn. Meer subsidiair vond de man dat de waarde van de voorwerpen tenminste gelijk was aan de verschuldigde omzetbelasting bij import vermeerderd met de kosten van vervoer.
Conclusie A-G Niessen
Ondanks het handelsverbod bestaat er een handel in voorwerpen gemaakt van luipaardvel. De voorwerpen hebben dus een bepaalde waarde, aldus de A-G. De waarderingsmethoden die de man voorstond, waren onjuist. Een deskundig taxateur is de aangewezen persoon om die waarde vast te stellen. Het Tassenmuseum had overigens voor deze voorwerpen een bedrag van € 850 betaald. De man had in de procedures bij de rechtbank en hof aannemelijk moeten maken dat de voorwerpen een hogere waarde hadden. Daarin was hij niet geslaagd. Aangezien het bedrag minder was dan de drempel, kon de man geen gebruikmaken van de giftenaftrek.
Giftenaftrek voor gewone giften
De wet bepaalt dat gewone giften aftrekbaar zijn voor zover zij meer bedragen dan 1% van het verzamelinkomen (is die 1% minder dan € 60, dan is de drempel in ieder geval € 60). Het gedeelte van de giften dat ligt tussen 1% van het verzamelinkomen (of € 60) en 10% van het verzamelinkomen is aftrekbaar. Het meerdere is niet aftrekbaar. Het voorgaande betekent dat mensen met hele lage of hoge inkomens geen of weinig fiscaal profijt hebben van het doen van gewone giften.
Geen beperkingen voor periodieke giften
Als sprake is van periodieke giften dan gelden de hiervoor genoemde beperkingen niet. Het volledig geschonken bedrag is aftrekbaar. Als periodieke giften kwalificeren giften in de vorm van vaste en gelijkmatige periodieke uitkeringen die eindigen uiterlijk bij overlijden, aan ANBI’s of verenigingen. Vroeger was notariële vastlegging van de gift een vereiste. Tegenwoordig hoeft dat niet meer. Via de site van de Belastingdienst kan men een standaardovereenkomst downloaden, die men kan gebruiken.
Fiscaal voordelig schenken van kunstvoorwerpen
In een besluit heeft de staatssecretaris aangegeven dat voor het schenken van kunstvoorwerpen waarbij men in minimaal vijf jaar elk jaar een gedeelte van de eigendom aan de ANBI schenkt, de elk jaar de waarde van het geschonkene aftrekbaar is als periodieke gift.
Fiscaal voordelig verkopen van kunstvoorwerpen
Een alternatief voor het schenken van de kunstvoorwerpen, is het verkopen van de kunstvoorwerpen, waarbij de ANBI de koopprijs schuldig blijft. Vervolgens scheldt men de schuld in vijf jaar kwijt. Deze periodieke kwijtschelding kan in de vorm van een periodieke gift worden gegoten en dan is elk jaar het bedrag van de kwijtschelding aftrekbaar als periodieke gift.
Fiscaal voordelig verhuren van kunstvoorwerpen
Wenst men de eigendom van de kunstvoorwerpen te behouden? Maar wil men de voorwerpen wel in een museum laten tentoonstellen? Dan kan er voor worden gekozen om de voorwerpen voor een periode van tenminste vijf jaar te verhuren en de huurtermijnen vervolgens jaarlijks kwijt te schelden. Hof Den Haag heeft goedgekeurd om de jaarlijks kwijtgescholden huurtermijnen aan te merken als aftrekbare periodieke giften.
Wet: Afdeling 6.9 Wet IB 2001 (art. 6.32-6.39a)
Zie ook: Besluit staatssecretaris van Financiën van 6 april 2010, nr. DGB2010/1594M, Stcrt. 2010, 5728 en Taxence: ‘Kunst geërfd? Verzoek om kwijtschelding van erfbelasting’
Geef een antwoord