Activiteiten van een stichting moeten zijn gericht op mensen met een hulpvraag, wil de stichting kwalificeren als een algemeen nut beogende instelling.
Anbi-status heeft belangrijke fiscale gevolgen
Als een lichaam kwalificeert als een zogeheten algemeen nut beogende instelling, heeft dat diverse fiscale gevolgen. De status van algemeen nut beogende instelling (anbi) is van belang voor verschillende belastingen. Zo zijn giften aan anbi’s binnen bepaalde grenzen aftrekbaar in de inkomsten- en vennootschapsbelasting. Bovendien hoeven anbi’s in beginsel geen schenkbelasting te betalen over de donaties die zij ontvangen.
Algemene voorwaarden voor de anbi-status
Een instelling moet aan bepaalde voorwaarden voldoen als zij de status van anbi wil verkrijgen en behouden. Als het gaat om een instelling die is gevestigd in een staat die geen EU-lidstaat of aangewezen staat is, kan de minister van Financiën voorwaarden stellen aan de anbi-status.
Als een privaatrechtelijke instelling is gevestigd in Nederland, een andere EU-lidstaat of een aangewezen staat, dient zij te voldoen aan de volgende voorwaarden om te kwalificeren als een anbi:
- zij is geen aandelenvennootschap, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij of een ander lichaam waarin bewijzen van deelgerechtigdheid zijn uit te geven;
- de instelling is voor minstens 90% gericht op het algemeen nut. Bij algemeen nut valt onder meer te denken aan welzijn, cultuur, wetenschappelijk onderzoek en natuurbescherming;
- zij maakt haar gegevens via internet op elektronische wijze openbaar;
- de inspecteur merkt de instelling aan als anbi. Onder bepaalde omstandigheden kan hij trouwens de anbi-status weer intrekken;
- de instelling voldoet aan nadere voorwaarden die bij ministeriële regeling zijn vastgesteld.
Algemeen nut
Volgens Rechtbank Noord-Holland is het algemeen nut een open norm, die men mede moet inkleuren aan de hand van de maatschappelijke opvattingen en het spraakgebruik. Duidelijk is echter dat het niet mag gaan om de uitsluitend de bevrediging van een particulier belang. Zelfs niet als van de bevrediging van dat particuliere belang zijdelings een werking uitgaat ten gunste van het algemeen nut. In de desbetreffende zaak had een stichting de anbi-status aangevraagd. De stichting hield zich bezig met het zogeheten TijdSparen. Daarbij is sprake van wederkerige dienstverlening. In dit geval vindt community building plaats doordat deelnemers eens per maand met elkaar gaan eten, met door eenieder zelfgemaakt, vaak favoriete, gerecht.
Activiteiten moeten niet op iedereen zijn gericht
De rechtbank erkent dat velen het TijdSparen positief waarderen en zien als een positieve bijdrage aan de samenleving. Maar strikt genomen richt de stichting zich op iedereen en niet uitsluitend mensen met een hulpvraag. De positieve effecten van de activiteiten van de stichting op het algemeen nut vormen een bijwerking, aldus de rechtbank. De stichting kwalificeert daarom niet als een anbi.
Aanvullende voorwaarden voor de anbi-status
Bij ministeriële regeling zijn de volgende aanvullende voorwaarden vastgesteld:
- De instelling heeft niet de bedoeling met het totaal van haar algemeen nuttige activiteiten winst te behalen. Dit moet blijken uit zowel de regelgeving als de feitelijke werkzaamheden van de instelling;
- Uit zowel de regelgeving als feitelijke werkzaamheden van de instelling blijkt dat zij voor minstens 90% het algemeen nut dient;
- Zij voldoet aan de beschikkingseis.
- De instelling mag niet te veel vermogen aanhouden (anti-oppoteis);
- Bestuursleden van de instelling mogen geen andere beloning ontvangen voor hun werkzaamheden dan een onkostenvergoeding en een niet-bovenmatig vacatiegeld;
- Het beleidsplan van de instelling voldoet aan bepaalde voorwaarden.
- De beheerkosten van de instelling staan in redelijke verhouding tot haar bestedingen ten behoeve van haar doel;
- Bij opheffing van de instelling is een batig liquiditeitssaldo beperkt te besteden.
- De administratie van de instelling geeft voldoende inzicht in zaken zoals beheerskosten en de omvang en besteding van het vermogen; en
- De instelling maakt via internet op elektronische wijze informatie met betrekking tot haar functioneren openbaar.
Beschikkingseis
De beschikkingseis houdt in dat er geen natuurlijk persoon of rechtspersoon is die over het vermogen van de instelling kan beschikken alsof het haar eigen vermogen was. Dit moet blijken uit zowel de regelgeving van de instelling als aan de hand van de feiten. De inspecteur kan onder nader te stellen voorwaarden toestaan dat een stichting vrijelijk kan beschikken over het vermogen van haar steunstichting en/of omgekeerd.
Toelichting op anti-oppoteis
De anbi vermeldt in haar financiële administratie het doel waarvoor zij haar vermogen aanhoudt en motiveert de omvang van haar vermogen. Op grond van de anti-oppoteis mag een anbi niet meer vermogen aanhouden dan zij in redelijkheid nodig heeft om haar (te verwachten) werkzaamheden voort te zetten en zo haar doelstelling te behalen. Tot dit aan te houden vermogen behoort:
- vermogen dat of vermogensbestanddelen die de anbi heeft verkregen krachtens uiterste wilsbeschikking of schenking. Het gaat daarbij om vermogensbestanddelen die de instelling in stand moet houden als gevolg van de voorwaarden die zijn verbonden aan de wilsbeschikking of schenking;
- vermogensbestanddelen voor zover de instandhouding daarvan voortvloeit uit de doelstelling van die instelling, en
- activa en vermogensbestanddelen die de instelling aanhoudt om bepaalde activa te kunnen aanschaffen. Het moet daarbij gaan om activa die de instelling in redelijkheid nodig heeft om haar doelstelling te realiseren.
Actueel beleidsplan
De instelling moet een actueel beleidsplan hebben dat inzicht geeft in de werkzaamheden die zij moet verrichten om haar doelstelling te realiseren. Het beleidsplan moet ook inzicht geven in de wijze van inkomstenwerving en het beheer en de besteding van het vermogen van de instelling.
Besteding van eventueel batig liquidatiesaldo
Bij de liquidatie van een instelling blijft soms nog wat over aan geld of andere bezittingen. In deze situatie is dit zogeheten batige liquidatiesaldo niet zomaar uit te keren zonder dat de anbi-status gevaar loopt. Daarom moet uit de regelgeving van de instelling blijken dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een anbi of vergelijkbare buitenlandse instelling. Die andere anbi of buitenlandse instelling moet een soortgelijke doelstelling hebben als de geliquideerde instelling.
Publiekrechtelijke lichamen
Overheidsinstellingen in Nederland inclusief Caribisch Nederland, in EU-lidstaten of lidstaten van de Europese Economische Ruimte (EER) tellen in dit verband in beginsel ook als anbis. Tot 1 januari 2021 waren in beginsel alle overheidsinstellingen anbi’s, dus ook overheidsinstellingen buiten de EU. Om te voorkomen dat Noord-Koreaanse gevangenissen of het nucleaire programma van Iran de anbi-status kunnen krijgen, is de eis toegevoegd dat de instelling zich bevindt binnen de EU of EER.
Wet: art. 6.33, onderdeel b, 6.34 en 6.35 Wet IB 2001, art. 16 Wet Vpb 1969, art. 33, onderdeel 4° SW 1956 en art. 2, derde lid, onderdeel m en 5b AWR
Regeling: art. 1a en 1b UR AWR 1994
Verdiepingscursus Erven en Schenken
In de verdiepingscursus Erven en Schenken staan het testament en de schenking centraal; de meest voor de hand liggende instrumenten voor Estate Planning. De mogelijkheden van planning met testamenten en schenkingen zijn ongekend groot en divers. Het beoordelen van testamenten en schenkingen is complexe materie en de advisering moet zorgvuldig worden afgestemd. In deze verdiepingscursus leert u van de grootmeesters van Estate Planning alles over de kansen en bedreigingen bij het adviseren over schenken en erven.
Geef een antwoord